Yeni Nesil Network Kavramları Üzerine Yorumlar
Yeni nesil network dediğimizde çoğumuzun kafasında belki de bilim-kurgusal unsurlar canlanıyor. Aslına bakarsanız yeni nesil network dediğimiz olgu telekominikasyonun yüz yıllık evriminin bizi getirdiği noktadan başka bir şey değil. Ayrıca, orta ya da yeni çağda yaşamış bir insan gözüyle bugüne baksak zaten hepimiz bir bilim-kurgu filminin aktörleriyiz.
Bugün, pazar düzeni daha çok tüketicinin yön kazandırdığı bir düzen. Günümüzde talep tamamen servislerin niteliğine, ne zaman, ne şekilde yayıldığına ve gereksinimlere göre şekilleniyor ki, her ne kadar bu bize doğal gözükse de, bunun aslında tüketicinin profesyonelleşmesi sonucu ortaya çıkan bir olgu olduğunu biraz düşününce anlamak hiç de zor değil. Hatta bunun bize doğal gözükmesinden çıkaracağımız sonuç, bizimle birlikte içinde yaşadığımız toplumun da bu profesyonelliğe ciddi bir adım attığı olmalı. Bu noktadan yola çıkarak da bugün herhangi bir üreticinin, satıcının ya da servis sağlayıcısının hangi kaygıları güttüğünü kestirmek de oldukça kolay. İster yıllardır pazarda faaliyet gösteren, yeri sağlam, köklü bir şirket olsun, ister yeni faaliyet göstermeye başlamış, bir pazar payı edinmeye çalışan ‘agresif’ bir küçük şirket olsun, her kesimin kaygısı müşteriye yeni bir servisin ya da bir ürünün nasıl pazarlanacağı, eş zamanlı olarak da tüketicinin vazgeçemediği mevcut servis ya da ürünlerin pazarlanmaya devamında nasıl bir tutum izleneceği yönünde. Tabii bu yazdıklarım mahallenizin bakkalının, manavının, kasabının tutumuyla pek de örtüşmüyor olabilir.
Yarının network teknolojileri ve bu teknolojileri sunan servisler tıpkı bugün de olduğu gibi kurumsal bazda üretimde ve hizmetlerde artışı sağlamayı amaçlayacak, ev kullanıcısının da çeşitli açılardan sosyal hayatını şekillendirmeye devam edecek. Bugün itibariyle temelleri çoktan atılmış Virtual Private Network (VPN), yerden ve zamandan bağımsız olarak e-mail alıp gönderme, dosya şekillendirmesi ya da transferi, videokonferans (mobil bazda düşündüğümüzde bunu görüntülü telefon olarak ele almak yanlış olmaz) gibi olanaklara sahip olacağız, hatta bunlardan bazılarına önceleri Laptop’lar sonraları ise daha mobilize bir kavram olan PDA’ler aracılığıyla sahip olmaya başladık bile. Tabii bilişim teknolojilerine kıyısından köşesinden bir şekilde bulaşmış olan insanlardan çoğu için bu söylediklerim artık pek de ütopik görünmüyor. GPRS bu duruma güzel bir örnek teşkil ediyor. Başta GSM telefonlarını (ABD’de CDMA, Japonya’da ise Docomo) sadece konuşma ve SMS için kullanırken, sonra cepten internete uzanan körü olan WAP 1.0’la (Wireless Application Protocol- Telsiz Uygulama Protokolü) tanıştık, şimdiyse renkli ve kaliteli görüntü aktarımı yapabilen WAP 2.0’dan ve multimedia uygulamalarında daha fazla hızı sağlayan GPRS’den bahsediyoruz. Üstelik yakında GSM de tarihe karışacak ve 3. nesil iletişim standardı olan UMTS cebimize girecek.
Bunların hepsi iyi güzel, ancak dünyanın çoğu ülkesinde bütün bu uygulamaların gerektirdiği altyapı ya yok, ya da yeni yeni yapılandırılmakta. Internet’in yıllarca süren evriminden sonra dahi dial-up bağlantılar bir kenara, dünyada yaygın olarak kullanılan DSL teknolojilerinden mesela ADSL bile asimetrik up-/downstream yapısından dolayı örneğin bir video-konferansı verimli bir şekilde gerçekleştirmekten çok uzak. Tabii bu, yeni bağlantı türlerinin ortaya çıkmak zoruda olduğu (belki de çıkar, kimbilir), bunların da öncekiler gibi dallanıp budaklanacağı anlamına gelmiyor, ancak wired ya da wireless LAN/WAN’lerde bir bant genişliği artırımına sürekli olarak gidilmek ya da sürekli yeni nesil protokollerin/filtrelerin geliştirilmek zorunda kalınacağı da kesin. Günümüzde servis sağlayıcıları dünün teknolojileriyle hizmet vermekten dolayı kullanıcıların isteklerini, ihtiyaçlarını karşılamaktan çok uzaklar. IT sektörü, böyle kısıtlı olanaklarla nitelik açısından pozisyonlarını iyileştirmeye çalışıp, bir yandan da mevcut gelirlerini korumaya ya da ek gelir elde edecek yeni yollar bulmaya çalışan servis sağlayıcılarıyla dolu. Bu bağlamda yeni nesil network tanımını şu şekilde yapabiliriz: Gelecekteki her türlü iletişim uygulaması ve servisler için altyapı sağlayabilen, aynı zamanda yarının IP trafiğinin gereksinimlerini karşılamak için gerekli olan ölçeklenebilirliği sunabilen, diğer yandan da pazarın gereksinimlerini, pazarın istediği şartlarda karşılayabilecek uysallığa, esnekliğe sahip olan bir yapı.
yine bir eş güdümün yakalanamadığı hissi uyansa da başta da değindiğimiz gibi, bugünün tüketicinin yön kazandırdığı ekonomik düzeninde atılımın, rekabetin, hizmet kalitesinin farklı standartların karşı karşıya durmasından geçtiği malum.
Hiç bir zaman olmadığı gibi, bu sefer de ortaya bütün bu gereksinimleri karşılayabilecek tek bir teknoloji ortaya çıkmıyor tabii ki. Örneğin bugüne bakarsak, WLAN (Wireless LAN-Telsiz yerel ağ) ve Bluetooth'un yaygın olarak kabul gördüğüne tanık oluyoruz. WLAN altında ise iki teknoloji öne çıkıyor: HomeRF ve Wi-Fi (IEEE 802.11). Bu iki teknolojiden özellikle Wi-Fi'nin yoğun bir destekçi kitlesi var: Apple, Dell, Elsa, AMD, Alcatel, Ericsson, IBM, Cisco Systems, Intel gibi dünya devleri Wi-Fi standardını destekliyorlar. Bu firmalar ve daha niceleri, WECA (Wireless Ethernet Compatibility Alliance) adı altında bir organizasyon oluşturdular. Tahmin edebileceğiniz gibi, HomeRF ve Wi-Fi'nin örnek teşkil ettiği çeşitli teknolojiler, farklı ağ iletişim kapasitelerine, farklı rekabet yeteneğine, farklı ekonomik parametrelere sahipler. İlk bakışta
Bir kaç yıl öncesinde başlayan süreçte telekom servislerinin tanımı ve alanları bir hayli değişti, gelişti. Örneğin ülkemizde önceleri PTT varken, çeşitli gereksinimlerden dolayı (en azından buz dağının görünen kısmı böyle) PTT'nin telefon departmanı Türk Telekom yapısı altında ayrıldı. Bu gereksinimlerden bazıları önce TURNET sonraysa TT-NET gibi dial-up omurgalarının oluşturulması, bunları takiben Kablo-Net, en son ise ADSL sistemlerinin oluşturulmasıydı, çünkü internet gibi bir yapı herhangi bir telekom şirketinde başlı başına bir alt grup gerektiriyor. Oysaki eski düzende telekomünikasyon bir alt gruptu, böyle bir sistemle devam edilmesi pek mümkün değildi. Tabii Türk Telekomun ya da Tsi düşmüş PTsi kalmış PTT'nin nasıl ve ne kadar ilerleyebildikleri sorusu başlı başına ayrı bir tartışma konusu, bu yüzden o konuya pek girmiyoruz.Yukarıdaki örneğimizde olduğu gibi Internet başlı başına bir değişim, bir de bu farklılaşmaya iletişime bağlı olarak değişen iş çevresini de katarsak, bu devinimin devamlılığı ve sağlığı açısından iletişimin bugün itibariyle son noktası olan Network konseptinin gelişiminin de önemi yansınamaz.
Tellallarla, elçilerle, posta güvercinleriyle başlayan telekomünikasyon, Thomas Edison dan bugüne değin muazzam bir evrim geçirdi. İşin daha da ilginç yanı, teknolojiyi sorunlarımızı çözmek amacıyla geliştirsek de, bant genişliği denen kavrama bu gün ihtiyaç duyduğumuz kadar başka hiç bir zaman ihtiyaç duymadık ki, bu da çözüm geliştirirken yeni düğümler attığımızın, ya da bundan sonra her türlü atılımda ideali yakalama sürecinin daha da uzayacağının en güzel kanıtı. Ancak bu gün itibariyle endüstrinin ihtiyaçları göz önüne alınırsa, yeni nesil network konseptleri ve bunlarla birlikte gelecek olan kaliteli servisler, daimi olmasa da bir çözüm olacak gibi görünüyor
GERİ ANASAYFA İLERİ
